FESTIVAL de MÚSICA TRADICIONAL (Teatro Principal de Pontevedra, sábado 5 de Nadal)

.
.
.
.

"A RIANXEIRA" by Bruce Springsteen

.
.
.
.

Compostela, 2 de agosto de 2009. Nils Lofgren, músico da The E Street Band, ao acordeón, abre o concerto do "Boss" cun dos nosos máis celebrados himnos.

.
Clíquese:
.

http://www.youtube.com/watch?v=WlZTK7Ut7_A

.
.

Dedicada, con agarimo, ao meu brother Camilo Lorenzo.
.
.

A Axencia Europea para as Linguas Minorizadas censura a política lingüística da Xunta

.
.
.
.
Clíquese:
.
http://www.vieiros.com/nova/77397/a-axencia-europea-para-as-linguas-minorizadas-censura-a-politica-linguistica-da-xunta
.
.

O VANDALISMO CÉBASE NO RÍO DOS GAFOS

.
.
.
.

Bancos, sinalizadores de flora e fauna, sinalizadores de toponimia... A humanización da ribeira dos Gafos sofre o embate da Pontevedra deshumanizada.
.
.

O MONTE DO SEIXO, reclamo para o turismo rural de calidade:

.
.
CAS DO MESTRE (Sucastro-A LAMA)
.
.
.
Máis información:
.

http://www.casdomestre.com/fotos/inicios/galego.htm

.
.
ALDEA DO PORTOMARTIÑO (Portomartiño-A LAMA)
.
.
.
Máis información:
.

http://www.espaciorural.com/793/1425/Aldea_De_Portomarti%F1o.html#

.
.

UNHAS PALABRIÑAS PARA O "FARO"

.
.
.
.
Para ler a entrevista completa, clíquese:
.
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2009/11/16/nivel-arqueomitico-o-seixo-e-lugar-excepcional-ambito-europeo/386717.html
.
.

PONTEVEDRA RÉNDESE AOS ENCANTOS DO MONTE DO SEIXO

.
.
.
.
.
.

Debullárase o almanaque e, sen sentir, chegou a noite do sábado 7 do mes de Samaín. Dous anos de duro traballo precedían a estrea na capital do Lérez do documental “Monte do Seixo. A Montaña Máxica”, primeira produción audiovisual do Grupo de Estudos Etnográficos Serpe Bichoca e primeiro filme de longa duración sobre mitoloxía popular galega.

.

Pola tarde, dúas horas antes da proxección, ao tempo que se desenvolvían as últimas probas de imaxe e son, gorecido no luscofusco do magno anfiteatro baleiro e silandeiro, un torbeliño de lembranzas rebuliron no meu maxín:

.

Viñéronseme á cabeza as felices horas de conversa coa miña avoa Isolina das Raposeiras, coa miña tía Isolina de Abelaíndo, co meu pai, sempre presentes, que medraron alindando o gando nos verdecentes pasteiros do Seixo; acuguláronme o pensamento os contos e as lendas escoitados e recadados nas aldeas da redonda do Seixo: Barro de Arén, Carballás, Meilide, Abelaíndo, Cavadosa, Caroi, Cimadevila, Cambeses, A Barcia, Ratel, Presqueiras…; sentinme reconfortado por, tras superar moitos atrancos, ter levado ao papel impreso a sabedoría dos nosos vellos, moitos deles xa desaparecidos, co obxecto de encomiar e salvagardar os tesouros da nosa excelsa tradición, expresada en lingua galega –que outros teiman en minorar; malia o día…–. Confeso que me arreluou o espiñazo, unha e outra vez, a estraña impresión de quen se sente proscrito por falar en voz alta, por poñer en coñecemento do mundo os desmandos da política trapalleira.

.

O documental sobre o monte do Seixo estreárase en Cerdedo no mes de setembro, no marco da xornada cultural Terra de Tod@s que vén organizando na bisbarra a asociación cultural e ecoloxista Verbo Xido. Xa daquela, o antigo local da Cámara Agraria amosárase insuficiente (cabida, medios técnicos, climatización…) para acoller a marea de seareiros da nosa montaña –eu prefiro chamarlles “confrades da Montaña Máxica”.

.

As campás do reloxo de Santa María deron as sete. Ora poallaba, ora escampaba. A noite non quedara fría, mais no televexo destripábase un “famoso” ou emitíase unha andrómena balompédica. Achegábase a hora da verdade. A expectación ía en aumento, tamén os nervios e a responsabilidade.

.

Con puntualidade galega, as dezanove trinta, soou na sala o terceiro timbre. A carón dos meus compañeiros de Serpe Bichoca, João Bieites e Rafa Quintía, avancei polo corredor central do teatro e ascendín as escaleiras do escenario, xa que procedía presentar o acto. Erguín a vista. Os seres míticos do Seixo volveran consumar outro prodixio. O patio de butacas e o galiñeiro lucían un magnífico aspecto. Cheo até a bandeira. Pontevedra polo pé. Unhas catrocentas persoas agardaban inquedas pola airexa beatífica da nosa montaña sagrada.

.

O documental glosou polo miúdo o abraiante acervo do Seixo. Ao longo de 125 minutos, percorréronse as 30 estacións míticas do monte, recreando o patrimonio inmaterial recolleito e denunciando a prevaricación na que incorreron e incorren as diversas administracións ao consentir, primeiro, a instalación dun desmesurado parque eólico nun espazo natural protexido (Rede Natura 2000) e, segundo, a impune destrución do patrimonio natural e arqueolóxico do lugar. O documental deulles voz, asemade, a quen se llela viña negando: veciños inconformistas e conscienciados, técnicos forestais, hostaleiros, biólogos, historiadores, arqueólogos…

.

Acudiu quen quixo ou quen puido, en liberdade, non fillo falla carrexar a ningúen nin empregar o suborno dos petiscos de sobreacto. Aqueles polos que non se agardaba e dos que nada se agarda evitaron facer acto de presenza.

.

Quero transmitir, en nome de Serpe Bichoca, a máis emocionada gratitude polo apoio e o afecto demostrados na noite da estrea e ao longo destes anos de loita. Pola miña banda, prométolles teimar no empeño. A velada do sábado foi un éxito, máis cos pés ben na terra, son consciente de que con máis enxeño, máis medios e máis tempo, melloraríanse os resultados. Todo debera ser pouco cando o que se persegue é defender a cultura do noso país. Moitas grazas. SALVEMOS O SEIXO!!

.

.

Fotografía 1: (De esquerda á dereita) C. Solla, R. Quintía, F. Sutil e J. Bieites (Serpe Bichoca).

Fotografía 2: Impresionante fasquía do Teatro Principal de Pontevedra, na noite da estrea do documental.

.

.

SERPE BICHOCA enche o Teatro Principal de Pontevedra co gallo da estrea do documental "Monte do Seixo. A Montaña Máxica"

.
.

UNHAS CATROCENTAS PERSOAS ASISTEN EN PONTEVEDRA Á PROXECCIÓN DO DOCUMENTAL "MONTE DO SEIXO. A MONTAÑA MÁXICA", PRODUCIDO POLO GRUPO DE ESTUDOS ETNOGRÁFICOS SERPE BICHOCA.
.
..

.
.
.
.
.
.
.
Repercusión:
.
www.vidavedra.com:
.
http://www.vidavedra.com/2009/11/09/gran-estrea-no-principal/
.
tomarrolloblog.wordpress.com:
.
http://tomarrolloblog.wordpress.com/2009/11/08/un-exito/
.
.

A estrea en Pontevedra do documental "MONTE DO SEIXO. A Montaña Máxica" na prensa de hoxe:

.
.
.
.
Ligazón El País (artigo de Teresa Cuíñas):
.
http://www.elpais.com/articulo/Galicia/Pontevedra/recorre/monte/do/Seixo/traves/documental/elpepuespgal/20091107elpgal_14/Tes
.
.
.
.
Ligazóns: La Voz de Galicia (artigo de Elena Larriba):
.
http://www.lavozdegalicia.es/pontevedra/2009/11/05/0003_8084435.htm
.
http://www.lavozdegalicia.es/pontevedra/2009/11/07/0003_8090068.htm
.
Tamén, en La Voz de Galicia (Deza):
.
http://www.lavozdegalicia.es/deza/2009/11/08/0003_8092210.htm
.
.

O GROTESCO CASO DOS "BIC" DE CERDEDO

.
.
.
.

En 1974, Cerdedo ingresou no selecto elenco de concellos posuidores de bens culturais de especial relevancia. Nese ano, tres petróglifos do concello atinxiron a categoría de “Monumento Histórico-Artístico” do patrimonio estatal (data da declaración: 20-12-1974). Posteriormente, no ano 1992, foron incluídos (como veremos, ás cegas) no rexistro de “Bens de Interese Cultural da Galiza” (BIC).

.

Velaquí a tríade escolleita: gravado rupestre “Fraga das Ferraduras” (Cerdedo) [M. N. nº 44], gravado rupestre “Montes de Parada” (Parada) [M. N. nº ¿?] e gravado rupestre “Laxe da Veiga do Chan” (Tomonde) [M. N. nº 46].

.

O primeiro BIC, o petróglifo “Fraga das Ferraduras” (Cerdedo), levaría uns sesenta anos ilocalizado e del non hai, que se saiba, nin fotografía nin debuxo.

.

Mal que nos pese, vémonos na obriga de afirmar que o tal gravado “Fraga das Ferraduras” non se atopa no Cerdedo de Terra de Montes, senón no Cerdedo portugués de Vinhais, en Trás-os-Montes, onde se documenta un petróglifo co mesmo nome.

.

As mencións que do gravado fixo Cuevillas (“Prehistoria”, incluída en “Historia de Galiza”, 1951; “La clasificación tipológica del arte rupestre del NO hispánico…”, 1951) e as posteriores ratificacións de Filgueira Valverde e García Alén (“Adiciones a la carta arqueológica de la provincia de Pontevedra”, 1955) e García Alén e De la Peña Santos (“Gravados rupestres de la provincia de Pontevedra”, 1981) foron abondas para fixar o petróglifo na xeografía do Cerdedo de Montes, visto que Cuevillas non fora explícito á hora de precisar de cal dos diversos Cerdedos estaba a falar. O eximio historiador escribiu: Sinos arboriformes. Son moi escasos e ao parescer óllanse soio na Pala Pinta, na Fraga das Ferraduras de Cerdedo, en Trás-os-Montes e na Laxe da Casa da Vella. (Malditas vírgulas, hai que ver o que arman!).

.

As referencias librescas afianzaron na xente o convencemento da súa localización no monte cerdedense, mais nestes anos ninguén nos soubo dicir nunca con exactitude onde se achaba o gravado. A lenda da Torre dos Mouros na que o apóstolo Santiago escorrenta do monte de Cerdedo a disoluta mouramia, enriqueceuse coa achega das pegadas cabalares da “Fraga das Ferraduras”.

.

O segundo dos BIC, o petróglifo “Montes de Parada”, tampouco se atopa en Cerdedo, senón nunha localización homónima (“Montes de Parada”) sita no concello de Pazos de Borbén. O equívoco orixinouse nunha adscrición errónea consignada en X. Filgueira Valverde e A. García Alén (“Materiales…”, 1954-56). O propio A. García Alén e A. de la Peña Santos rectificaron anos despois (“Gravados…”, 1981), mais, como se ve, xa era tarde.

.

E polo que respecta ao terceiro BIC, o petróglifo de “Laxe da Veiga do Chan” (mellor, “Laxe da Veiga da Pedra”) (Tomonde), a súa consideración monumental e a súa inclusión no selectivo inventario de bens culturais protexidos non o librou de ser empregado como cimento dun galiñeiro.

.

Tras o exposto, calquera profano conclúe que as distincións “Monumento Histórico-Artístico”, “Ben de Interese Cultural” ou calquera outra figura de protección patrimonial son, adoito, andrómenas de figureiro protocolo. Cabe preguntarse, inocentemente, cales foron os criterios de selección empregados polos técnicos para que, en Cerdedo, “Fraga das Ferraduras” e “Montes de Parada” acadasen a súa consideración monumental. Cabe preguntarse, así mesmo, cales foron os métodos de xuízo establecidos para a súa posterior inclusión no rexistro BIC; cales foron os recursos destinados á súa conservación (e, en defecto de, onde se investiron); e cales, finalmente, as actuacións de supervisión e control desenvolvidos en prol da súa integridade. Escusamos responder, por non ser prolixos en obviedades.

.

De todos os xeitos, tentando restablecer a tríade petroglífica e evitando ver minguada a monumentalidade cerdedense, nós propomos que, en substitución dos gravados inexistentes, sexan “agrazados” co carimbo BIC estoutros dous: o gravado rupestre da “Laxa do Almanaque” (Chamadoira-Cerdedo) e o gravado rupestre do “Outeiro do Mestre” (Deán-Figueiroa). Podemos garantirlles, primeiro, o seu mérito arqueolóxico e, segundo, a súa localización certa en Cerdedo de Terra de Montes. Do gravado rupestre de Tomonde han dar conta as galiñas.

.

O resultado das nosas pescudas verbo dos Monumentos Histórico-Artísticos (ou BIC) de Cerdedo púxose en coñecemento da Dirección Xeral de Patrimonio o día 20 de outubro de 2009. Agardamos acontecementos.

.

.

Publicado en Faro de Vigo, 2-11-2009
.
.

Fotografía: Petróglifo do Outeiro do Mestre (monte de Deán-Cerdedo).
.
.
Tamén se pode ler en:
.
http://www.farodevigo.es/portada-deza-tabeiros-montes/2009/11/02/o-grotesco-caso-bic-cerdedo/382538.html
.
.